Ариун дагшин Хянган

 Энэ бол "Ариун дагшин Хянган" 
1/2 нь тал нутаг 1/3 нь ой шугуй, 1/10 нь байгалийн нөөц газар. Нийт усны нөөц 5 тэрбум шоо метр. Хойд өргөрөгийн 46 градусын Хянганы нурууны өмнөд хэсгийн экологийн тойрогт байрлах “Дэлхий нийтэд танигдсан усан тутрагын бүс" юм.

Их хянган даваа цэвэр тунгалаг устай. Байгаль орчин нь таатай, шимлэг хөрстэй. Хянган нутгийн цагаан будаа гэх өвөрмөц онцлогийг бий болгосон.
2018 онд Засгийн газрын аж ахуйн нэгжүүд хамтран ажиллаж эхэлснээрээн ногоон хөгжлийн хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний брэндийг бий болгох, академийн мэргэжилтний ажлын станцыг танилцуулах, Хянган аймгийн цагаан будаа хурдан сайжирсан, Хянган аймгийн тутрага-ны суурин газрын нийтийн хэрэглээний төрөл тэмдэг, сайн будаанаас "Нэртэй будаа" гэх зэргээр өөрчлөгдсөн.
Хянган аймгийн амуу будаа нь нэгдүгээр зэргийн хотуудын томоохон супер маркетэд борлуулагдаж, органик будааны бренд багц улс даяар чухал хэрэглээний эгнээнд орж эхэлсэн. Ийнхүү цагаан будааны үйлдвэрлэл нь өндөр чанартай хөгжлийн "Будаа" замаар алхалж эхэлсэн. Хятадын худалдааны бүх брэнд тэмдгүүдээс Өвөр-монголд 15 брэнд тэмдэг нь байдаг. Өвөрмонголын бүтээгдэхүүний 15 брэнд тэмдгүүдийн дотор зургаан брэндэд Хянганы гэрчилгээ олгосон. Цул мөнгөн сувд, аюулгүй намгархаг зэрэг《Хянган аймгийн цагаан будаа》нь ХАА-н үзэсгэлэнгийн алтан медалийг олон удаа хүртсэн. Одоогийн байдлаар Хянган аймаг 134 мянган му ногоон органик будааны талбайтай. Жилд 750 000 гаруй тонн будаа үйлдвэрлэж байна. ӨЗО-ны будааны гаралтын 60 гаруй хувийг эзэлдэг.
Хянган аймгийн Цагаан будааны гаралтын тухай улсын зэрэглэлийн алдартнуудыг танилцуулах тусгай “Хin guang da dao” нэвтрүүлэгээр танилцуулжээ . 2018 онд Өвөр-монголын сайн чанарын будааны нутаг болж, Хятадын тал нутгийн “Будааны нийслэл" болсон юм. Мөн "2018 оны шилдэг арван будаа"-ны нэг. 2019 онд Хянган аймагт "Хятадын өндөр чанартай будааны жагсаалд багтах бааз" алдрыг олгож, Хянган аймгийн Цагаан будаа өндөр амжилттайгаар сонгогдов. Хятадын ХАА брэндийн каталогтой болж, 2019 оны хөдөө аж ахуйн бүтээгдэхүүний бүс нутгийн нийтийн брэнд, Хятадын “Сайн будаа " бүсийн нийтийн хэрэглээний брэндийн жагсаалтад орж, Хянган аймгийн Ногоон хүнсний түүхий эдийн бааз нь 7 сая 400 мянган акрт хүрч, Бүх ӨМО-ны бохирдолгүй хүнсний түүхий эдийн суурин болж,15 сая 200 мянган акр талбайн 48.7% эзэлж, Хянган аймаг 18 сая 950 мянган акр тариан талбайгаас жилд 180 дүншүүр жингээс дээш ам будааг хураана авч байна. Хянган аймгийн эрдэнэ шишийн тариалалтын 

талбай 10 сая акр-аас дээш тогтвортой тариалалт явагдаж байна. Жилийн эрдэнэ шишийн ургац хураалт 9.84 дүншүүр кг байв. Хянган аймгийн ам будааны үйлдвэрлэл нь 11 жил дараалан нэмэгдэж үр дүнгээ өгчээ. 
Мал аж ахуйн үйлдвэрлэл тогтвортой байж, малын нөөцийн хэмжээ 12 сая-аас дээш хэмжээнд хүрэв. Хянган аймгийн цагаан будаа, шар будаа, үхрийн мах, хоньны мах нь Хятадын ХАА-н бүтээгдэхүүний газарзүйн локигоор баталгаажуулагдав. Хянган аймаг бол Их хянган давааны амуу будааны хөмрөг.
2 сая акр хүнсний ногоо тариалах талбайтай. Жилд бараг 500 мянган тонн хүнсний шош үйлдвэрлэдэг. 35 сум, шиян, балгасыг аму будаа үйлдвэрлэх гол аж үйлдвэрийн суурин болгож. Бүх аймгийн сум шияны 62.5 % -ыг эзэлж, 121 гацаа тосгоныг бүрхжээ. 92 мянган тариачин айл өрхийн орлого 300 мянга илүү юань хүрч, жижиг хүнсний сүлжээ нь хүмүүсийн амьдралыг мэдэгдэхүйц өөд нь татав.

Хянган аймаг үйлдвэрлэсэн ногоон, шар буурцаг болон хүнсний ногоогоороо түүхий эд болгож. Амтат даршилсан ногоо, исгэсэн ногоо гэх мэт 110 гаруй төрлийн дарсан ногоо нь олон улсын болон дотоодын зах зээлд аль хэдийн борлуулагдсан байна. Зөвхөн улсын дотоодоон борлуулхаар зогсохгүй Орос Японд АНУ Канад Хонконг  зэрэг 42 улсад хүрч, олны магтаал таашааллыг олов.
Эклогийн цэвэр, тэжээллэг хүрэн хөрсөөр дэвсгэр болгосон Хянган аймгийн цагаан будаа  бол олон нийтийн хэрэглээний брэнд тэмдгээр түүчээ болж, Хянган аймаг улсын бүтээн байгуулалтын хөгжилтөд түргэтсэн өндөр амжилтыг авчирч өгсөн мөртлөө экологийн ХАА-н бүтээгдэхүүн боловсруулах, импорт, экспортын эко ХАА-н бүтээгдэхүүн нь олон улсад брэнд болжээ.

Эх сурвалж: Хянганы өдрийн сонин, Хөлөнбуйрын өдрийн сонин Содбилэг, Бүрэнбаяр, Насанцэцэг, Яргуй